وقتی که جوش و خروش مردم دیده شد، دولت انگلستان که آن وقت در ایران نفوذ بسیار زیادی داشت و از عواملی در میان روشنفکران برخوردار بود، اینها را دید و نسخه خودش را به اینها القاء کرد. البته در بین همان دلسوزان هم عدّه‌ای از روشنفکران بودند. حقّ آنها نباید ضایع شود؛ لیکن یک عدّه روشنفکر هم بودند که مزدور و خود فروخته و از عوامل انگلیس محسوب میشدند. باری؛ مشروطه، قالب و ترکیب حکومتىِ انگلیس بود…

در روزنامه‌ها، در مطبوعات، در شب‌نامه‌ها، ذهن مردم را پرد کردند از اینکه ای مردم شما می‌خواهید استبداد را بشکنید، می‌خواهید آزاد باشید، می‌خواهید در تعیین سرنوشت خودتان مشارکت داشته باشید، شیخ فضل‌الله نمی‌گذارد! از شیخ فضل‌الله –به دروغ– دیواری در مقابل این موج و این سیل عظیم ساختند…

یکی از وجوه اهمیت انقلاب مشروطه تحولی است که بعد از نهضت تحریم تنباکو پا گرفته و حالا مردم برای اولین بار در این مقطع تاریخی، خواهان مشارکت سیاسی و حق تعیین سرنوشت خود هستند.

حتی برخی از گرایشات که اسلام را به‌عنوان مکتبی جامع و به‌عنوان یک فکر و اندیشه قبول ندارند در عمل خودشان باز به اسلام متمسک می‌شوند و از نمادها و ادبیات دینی استفاده می‌کنند؛ این از عجایب است که حتی برای نقد نظام برای نقد دولت و سیاست‌های نظام هم غالبا متوسل می‌شوند به ادبیات دینی!

اگر کلیدواژه اقتدار و هویت‌ملی را پیوند بزنیم، در هر پنج عرصه فرهنگی، اخلاقی، تربیتی، علمی فناوری، سیاسی اجتماعی، نظامی امنیتی و اقتصادی و معیشتی به یک اقتدار جدی و درون‌زا در جامعه نیاز داریم. کلیدواژه اقتدار ما را به کلیدواژه مقاومت و مجاهدت پیوند می‌دهد. در همه این پنج عرصه، با روحیه مقاومت، ایستادگی، کار و تلاش جهادی است که می‌توانیم به ارتقا هویت ملی خود کمک کنیم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: «کسانی تفکر و دیدی دارند که با ظواهر دین هم سازگار است، اما ریشه معرفتی ندارد و عمیق نیست. اینها شناخت ندارند تا بتوانند در موارد اشتباه، خود را از انحراف نجات دهند. یکجا آن‌قدر تند می‌ایستند که می‌گویند چون قرآن سرِ نیزه است، نباید به آن تیراندازی کرد؛ زیرا قرآن مقدس اس

ارتقاء هویت در اسلام بسیار مهم است؛ این‌که ما بتوانیم از یک هویت مادی، دنیوی و حیوانی به یک هویت الهی، توحیدی و انسانی به‌معنای واقعی ارتقاء پیدا کنیم، هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی مصداق دارد. اما وقتی بحث هویت‌ملی مطرح می‌شود، جنبه اجتماعی هویت مدنظر است. غایت انقلاب‌اسلامی این بوده که هویت ملی جامعه ما، جهان اسلام و جامعه بشری را ارتقا بدهد.

در تفکر دینی ما زن می‌تواند در خانه خود نشسته باشد و نه تنها دارای بصیرت فردی و در خانواده خود موفق است، بلکه ذهنیت فعال نسبت به مسائل جامعه‌ و نسبت به کل عالم داشته باشد.

شاید جبهه کفر و طاغوت بتواند از جوگیر کردن، احساسات‌زده کردن، غریزه را برانگیختن و تحریک عمومی کردن بهره ببرد، اما ما از این روش‌ها بهره نخواهیم برد؛ دین می‌گوید باید چراغ عقلانیت افراد را روشن کنید…

مسئله اصلی امام ارتباط دین با سیاست است؛ لذا در تعریف عالم و روحانی تراز، می‌گوید مجتهدی که سیاست را نشناسد به درد اداره جامعه نمی‌خورد.

چیزی را که هم رضاشاه و هم کسانی که از غرب، ترکیه و جاهای دیگر آن را به او القا کرده و درست تشخیص داده بودند، این بود که پرچم و عَلم مدرنیته، نگاه اومانیستی و مادی‌گرایی غربی، پوشش است که اگر پرچم آن زده شود، گویا این‌جا می‌تواند پایگاه آن تفکر محسوب شده و راه‌های دیگر را باز کند…

مردم از مسئولین تأثیر می‌پذیرند، یعنی وقتی ببینند یا احساس کنند که مسئولین خود زندگی اشرافی دارند، طبیعی است که این سبک زندگی در بین مردم رواج می‌یابد و آن‌ها برای اینکه خود را به طبقه‌ی بالا و نخبه‌ی جامعه نزدیک کنند به‌سمت تجملات پیش می‌روند….